Czym jest program EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK?

Program   EDUKACJA   DO KULTURY. GDAŃSK  jest oparty na dwóch filarach: edukacji i kulturze. Odpowiada na ciągłe zapotrzebowanie   w   systemie   edukacji   na   wiedzę   o   sztuce,   kulturze,   historii współczesnej i dziedzictwie kulturowym. Służy rozwijaniu   i   pielęgnowaniu   lokalnej   tożsamości. Pozwala wzmacniać   środowiska   specjalistów   zajmujących   się   edukacją kulturową. Jest też  źródłem  informacji   o   wydarzeniach   kulturalnych   dla gdańszczanek i gdańszczan.

Działania wpisujące się w założenia programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK powinny spełniać cztery kluczowe kryteria: 

• być otwarte na potrzeby i oczekiwania odbiorców,

• angażować uczestników,

• wspierać ich refleksyjność i krytyczne myślenie,

• pozwalać rozwijać kompetencje kulturowe i kulturalne.


Podsumowanie roku 2024

W 2024 roku program EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK prężnie działał łącząc edukację i kulturę. Odpowiadał na potrzeby systemu edukacji w zakresie wiedzy o sztuce, kulturze, historii współczesnej i dziedzictwie kulturowym. Służył rozwijaniu i pielęgnowaniu lokalnej tożsamości. Pozwalał wzmacniać środowiska specjalistów zajmujących się edukacją kulturową i kulturalną. Był też źródłem informacji o wydarzeniach kulturalnych dla gdańszczanek i gdańszczan. W 2024 roku zrealizowano szereg inicjatyw:

OPRACOWANIE TEKSTÓW, MATERIAŁÓW EDUKACYJNYCH, EKSPERCKICH I PROMOCYJNYCH

Kulturalna Mapa Gdańska

W grudniu 2024 r. opracowaliśmy tekst publikacji pt. KULTURALNA MAPA GDAŃSKA. To publikacja stworzona w zespole ekspertek z zakresu edukacji, praktyczek edukacji do kultury od samego początku związanych z programem EDK. GDAŃSK: Justynę Wołoszyk-Brzezińską (Ambasadorka EDK. GDAŃSK, ZOS nr 8 w Gdańsku), Małgorzatę Fijas (XIX LO w Gdańsku), Joannę Zorn-Szumiło (animatorka społeczna, zaangażowana w pilotaż programu EDK. GDAŃSK), Martę Jankowską (biuro programu EDK. GDAŃSK).
Publikacja jest skierowana do wszystkich mieszkańców i mieszkanek Gdańska. Jej celem jest zachęcenie mieszkańców i mieszkanek Gdańska, w każdym wieku, do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym miasta oraz pogłębienie ich kompetencji odbiorczych. Materiał edukacyjny zawiera kompendium wiedzy o gdańskich instytucjach kultury, inspirujące pytania i polecenia, propozycje ścieżek tematycznych (teatralna, filmowa, literacka, muzealna, architektoniczna, muzyczna i taneczna, wielokulturowa oraz historyczna), a także pomysły na twórcze działania oraz przestrzeń, która zachęca odbiorców do indywidualnej eksploracji i refleksji nad gdańską kulturą.
Publikacja będzie dostępna w wersji elektronicznej oraz papierowej w 2025 r. po opracowaniu graficznym i wydruku.

ORGANIZACJA II PRZEGLĄDU TWÓRCZOŚCI UCZNIOWSKIEJ – SZKOLNE SCENY

19 marca 2024 r. na trzech scenach Teatru Miniatura odbył się II PRZEGLĄD TWÓRCZOŚCI UCZNIOWSKIEJ SZKOLNE SCENY 2024 organizowany przez Miasto Gdańsk i biuro programu EDUKACJA DO KULTUR. GDAŃSK. Była to okazja, żeby zobaczyć spektakle teatralne, posłuchać młodych muzyków, obejrzeć prace plastyczne nastoletnich artystów i zobaczyć krótkie filmy stworzone przez młodzież.
Podczas przeglądu na trzech scenach Teatru Miniatura zaprezentowało się dziesięć grup teatralnych i 154 uczniów i uczennic ze szkół: SP 35 z Oddziałami Sportowymi im. Jana Parandowskiego w Gdańsku, trzy grupy teatralne z XX LO im. Zbigniewa Herberta w Gdańsku, VIII LO im. Komisji Edukacji Narodowej, XIX LO im. Mariana Mokwy w Gdańsku, I LO im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku, VII LO im. Józefa Wybickiego w Gdańsku, grupa warsztatowa Akademii Miniatury oraz grupa teatralna STANDBY STUDIO – teatr studencki Uniwersytetu Gdańskiego.
Dodatkowo w przestrzeni foyer zaprezentowana została wystawa LABORATORIUM WYOBRAŹNI. STUDIUM NATURY, OBRAZY EMOCJONALNE, INSPIRACJE DZIEŁEM. To wystawa prac młodzieży z klas artystycznych XIX Liceum Ogólnokształcącego im. Mariana Mokwy w Gdańsku, które powstawały pod opieką Magdaleny Janiszewskiej nauczycielki z XIX LO, Ambasadorki programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK. Na foyer było można obejrzeć (w specjalnie zaaranżowanej przestrzeni) materiały filmowe zrealizowane w ramach inicjatyw Gdańskiego Archipelagu Kultury – krótkie filmy stworzone przez młodzież z gdańskich szkół ponadpodstawowych uczestniczącą w projekcie JAK POWSTAJE FILM? oraz materiał podsumowujący inicjatywę MUZYCZNY SŁOWNIK WYRAZÓW WAŻNYCH – młodzi ludzie stworzyli w jej ramach utwór, w którym przekazali, to, co dla nich istotne. Film powstał podczas realizacji i finału pierwszej edycji projektu z udziałem uczniów I Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku i Liceum Columbus. Projekty te zostały dofinansowane ze środków programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK.
W przeglądzie SZKOLNE SCENY wzięło udział 1253 widzów.

ORGANIZACJA WIZYTY STUDYJNEJ DLA EDUKATORÓW, EKSPERTÓW POZA GDAŃSKIEM

W dniach 21-22 listopada 2024 r. zorganizowano wizytę studyjną dla nauczycielek, edukatorów i edukatorek z instytucji kultury i organizacji pozarządowych w Warszawie. Był to pierwszy wyjazd z programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK. W trakcie wizyty uczestniczki i uczestnicy wzięli udział w warsztatach przygotowanych przez trzy warszawskie instytucje: TR Warszawa, Staromiejski Dom Kultury oraz Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Warsztatom towarzyszyły wizyty studyjne w tych instytucjach, sieciowanie i wymiana doświadczeń. W wizycie studyjnej udział wzięło 14 osób z: XIX Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku, Szkoły Podstawowej nr 49 w Gdańsku, Przedszkola nr 34, Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Gdańsku, Stowarzyszenia PROMKultura, Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku, Gdańskiego Archipelagu Kultury, Nadbałtyckiego Centrum Kultury, Miejskiego Teatru Miniatura, Chorągwi Gdańskiej ZHP oraz zespołu programu Edukacja do Kultury. Gdańsk.

ORGANIZACJA POZARZĄDOWE W PROGRAMIE EDK. GDAŃSK

W marcu 2024 r. rozstrzygnięto otwarty konkurs dla organizacji pozarządowych na realizację działań w ramach programu EDK. GDAŃSK. Celem otwartego konkursu ofert w ramach programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK było dofinansowanie projektów dotyczących m.in. historii, dziedzictwa oraz współczesności naszego miasta i jego lokalnych społeczności. Wpłynęło 36 projektów, z czego dofinansowanie zdobyło 11 z nich na kwotę 182 500 złotych. Wśród wyróżnionych projektów i organizacji znaleźli się:
• Stowarzyszenie INNE jest piękne (FOTOGRAFIA MOJA MIŁOŚĆ – KLUB FOTOGRAFICZEK
I FOTOGRAFIKÓW oraz TWÓRCZOŚĆ_LUBIĘ TO),
• Stowarzyszenie Nowy Port Sztuki (SĄSIEDZTWO SZTUKI 2024),
• Fundacja Fala Nowej Kultury (SZTUKA DIZAJNU),
• Fundacja Palma (WRZESZCZ DLA NAJMŁODSZYCH II),
• Stowarzyszenie Muzyka Liturgiczna.pl (SOBOTNIE WARSZTATY WOKALNE W GDAŃSKU OSOWEJ),
• Fundacja Inicjatyw Twórczych Fordewind (OKIEM KAMERY – CYKL WARSZTATÓW FILMOWYCH DLA MŁODZIEŻY W GDAŃSKICH DOMACH SĄSIEDZKICH),
• Fundacja Wspólnota Gdańska (OLIWSKA AKADEMIA SZTUKI 2024),
• Stowarzyszenie Inicjatyw Artystycznych JANTAR (CUDZE CHWALICIE, SWEGO NIE ZNACIE” CZYLI EDUKACJA W ZAKRESIE POLONEZA I INNYCH TAŃCÓW POLSKICH DLA UCZNIÓW GDAŃSKICH SZKÓŁ ŚREDNICH),
• Fundacja Generacja (ARCHIWUM VII DWORU),
• Stowarzyszenie PROMKultura (WSPÓLNOTA MYŚLI – SPOTKANIA
• Z FILOZOFIĄ DLA LUDZI CIEKAWYCH).
EDK. GDAŃSK W PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH

Nauczycielki i nauczyciele w programie EDK. GDAŃSK

Program EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK jest realizowany w przedszkolach, szkołach podstawowych i średnich przez gdańskie nauczycielki i nauczycieli. Aktualnie do programu jest zapisanych ponad 130 osób, które realizują aktywnie program w swoich placówkach, wykorzystując materiały stworzone przez zespół programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK na lekcjach, warsztatach, zajęciach pozalekcyjnych. W czerwcu 2024 przeprowadziliśmy pierwszą certyfikację dla nauczycielek i nauczycieli.

Aby zdobyć certyfikat programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK, należało:
• w ciągu roku szkolnego 2023/2024 przeprowadzić w klasie przynajmniej pięć lekcji, zajęć inspirowanych naszymi materiałami,
• wziąć udział w warsztatach organizowanych w gdańskich instytucjach kultury lub zorganizować warsztaty w szkole, przedszkolu po wizycie w instytucji kultury,
• zrealizować przynajmniej jedną inicjatywę kulturalną lub kulturową i zaprezentować ją w swojej szkole, przedszkolu.
Kreatywna Pedagogika i grupa nauczycielska EDUKACJA DO KULTURY GDAŃSK

W 2024 roku kontynuowane są cykliczne, comiesięczne warsztaty dla nauczycieli prowadzone w ramach projektu Kreatywna Pedagogika. Opracowano formularz podsumowujący działania nauczycieli aktywnie uczestniczących w programie, wręczono certyfikaty dla uczestników. Kolejna rekrutacja grupy na nowy semestr szkolny miała miejsce we wrześniu i październiku 2024. Grupa liczy 52 osoby.

Spotkania są prowadzone przez Martę Jankowską z biura programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK. Współtworzą je gdańscy nauczyciele i nauczycielki wszystkich poziomów edukacyjnych – od przedszkoli, poprzez szkoły podstawowe, aż po szkoły średnie. W spotkaniach uczestniczą przedstawiciele gdańskich INSTYTUCJI KULTURY, otwarci na potrzeby i pomysły nauczycielek i nauczycieli. W 20204 roku byli to: Monika Tomczyk (Teatr Miniatura), Weronika Łucyk (Teatr Wybrzeże) i Mateusz Brodowski (GAK). Spotkania odbywają się hybrydowo – on-line oraz stacjonarnie w instytucjach kultury, w 2024 roku w: Teatrze Wybrzeże, Teatrze Miniatura i Gdańskim Archipelagu Kultury (Plama). Podczas spotkań uczestnicy i uczestniczki: wymieniają się inspiracjami do twórczych działań, poznają konkretne narzędzia i materiały przydatne do pracy z dziećmi i młodzieżą, dzielą się doświadczeniami, rekomendują ciekawe wydarzenia na kulturalnej mapie Gdańska, tworzą materiały edukacyjne.

Kreatywny Klub Książki – promocja broszury EDK. GDAŃSK

W lutym we współpracy z projektem Kreatywna Pedagogika w Teatrze Miniatura odbyła się kolejna odsłona Kreatywnego Klubu Książki – panelu dyskusyjnego wokół publikacji EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK. INSPIRACJE I POMYSŁY, JAK PROWADZIĆ ZAJĘCIA Z EDUKACJI KULTURALNEJ. Rozmowę prowadziła Marta Jankowska z biura programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK, współautorka publikacji, a rozmawiała z autorkami i autorem ćwiczeń z broszury edukacyjnej Magdaleną Janiszewską (Ambasadorka EDK. GDAŃSK) z XIX LO, Aleksandrą Filipek z Opery Bałtyckiej w Gdańsku, Anną Czajką (Ambasadorka EDK. GDAŃSK) z III LO w Sopocie, Joanną Nikulin-Stawińską (Ambasadorka EDK. GDAŃSK) z ZSGH Gdańsk, Adamem Gibkim z Teatru Miniatura oraz biura programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK, Weroniką Łucyk z Teatru Wybrzeże, Justyną Wołoszyk-Brzezińską (Ambasadorka EDK. GDAŃSK) z Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 8 oraz Moniką Tomczyk z Teatru Miniatura.

W spotkaniu uczestniczyły nauczycielki ze wszystkich poziomów edukacyjnych. Każda z obecnych otrzymała broszurę edukacyjną. Publikacja jest także dostępna online na platformie programu.

Konferencje, warsztaty, szkolenia

• Kolejny raz, na zaproszenie Prezydent Moniki Chabior, uczestniczyliśmy aktywnie w organizacji i realizacji miejskiej konferencji SZKOŁA DIALOGU (5.04.2024 r.) Podczas konferencji zespół programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK poprowadził warsztat KULTURA NA WARSZTAT! RZECZ O SZKOLNYCH INICJATYWACH, w warsztacie wzięło udział 15 osób, które wypracowywały pomysły na działania z zakresu edukacji kulturalnej lub kulturowej, które stanowią inspirację do działań realizowanych w szkołach i przedszkolach.

• Przedstawiciele programu – Celina Zboromirska-Bieńczak i Adam Gibki wzięli udział w konferencji szkolnej z dyrektorkami i dyrektorami gdańskich szkół rozpoczynającej rok szkolny 2024/2025 w Europejskim Centrum Solidarności (23.08.2024 r.). Podczas konferencji prezentowaliśmy materiały i publikacje programu EDK. GDAŃSK.
EduBox w gdańskich szkołach i przedszkolach
We wrześniu 2024 do wszystkich gdańskich szkół i przedszkoli (136 placówek oświatowych, w tym szkoły specjalne) trafiły EduBoxy czyli materiały edukacyjne programu Edukacji do Kultury Gdańsk.
W specjalnie zaprojektowanym i przygotowanym pudełku wraz z listem od Prezydent Moniki Chabior oraz ulotką informacyjną o zasadach uczestnictwa w programie znalazły się trzy publikacje:
• zbiór 24 ćwiczeń pozwalających w twórczy i angażujący sposób prowadzić zajęcia z zakresu edukacji kulturalnej,
• broszura JAK SIĘ TU ZNALEŹLIŚMY, CO NAS ŁĄCZY I DOKĄD CHCEMY WSPÓLNIE IŚĆ z pomysłami i inspiracjami do zajęć dla przedszkoli, szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych na temat wielokulturowości i historii lokalnej,
• zbiór 16 scenariuszy zajęć dla klas IV-VIII szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych – opracowane w 2021 roku (dostępne online na platformie programu) a w 2024 wydrukowane w nowej szacie graficznej.
EduBoxy trafiły do pokoi nauczycielskich oraz nauczycieli wszystkich poziomów nauczania, aby dać możliwość nieograniczonego korzystania z materiałów wypracowanych do tej pory przez biuro EDK. GDAŃSK, są one również stale dostępne online na platformie programu.

Interwencje artystyczne w gdańskich szkołach

W listopadzie i w grudniu 2024 r. w gdańskich przedszkolach i szkołach odbyły się spotkania warsztatowe z artystami – tancerką Aurorą Lubos i artystą plastykiem Pawłem Królem. Jednym z zadań programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK jest tworzenie i wdrożenie programów współpracy placówek oświatowych z artystami i artystkami, zarówno lokalnymi, jak i działającymi w ramach programu rezydencji artystycznych. Seria spotkań w 2024 roku była pilotażem rezydencji artystycznych, które planujemy przeprowadzić w 2025 roku.
Po przeprowadzonym pilotażu odbyła się ewaluacja działania, która pomoże nam w planowaniu działań na przyszły rok. Do pilotażu zgłosiło się ponad 200 szkół i przedszkoli. W pilotażu wzięło udział 12 placówek: Szkoła Podstawowa nr 49, Przedszkole nr 24, Szkoła Podstawowa nr 16, X Liceum Ogólnokształcące Dwujęzyczne w Gdańsku, Przedszkole nr 2, Szkoła Podstawowa nr 47, Szkoła Podstawowa nr 2 im. z oddziałami sportowymi im. Armii Krajowej w Gdańsku, Szkoła Podstawowa nr 21, I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika, Szkoła Podstawowa nr 50 im. Emilii Plater w Gdańsku, III LO im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku, Przedszkole nr 81.

EDK. GDAŃSK – DZIAŁANIA DLA INSTYTUCJI KULTURY

• Przez cały rok aktualizowana i prezentowana była oferta edukacyjna gdańskich i pomorskich instytucji kultury na platformie programu – edukacjadokultury.gdansk.pl – zarówno w kalendarzu jak i bazie EDK.
• Kontynuowane były cykliczne spotkania i warsztaty dla edukatorów z instytucji warsztaty, sesje sieciujące, rozwojowe oraz przedstawiające dobre praktyki dla edukacji kulturalnej i kulturowej. W czerwcu w gronie przedstawicieli dziesięciu instytucji (Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego, Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, Klubu ŻAK, Hevelianum, Muzeum Narodowego w Gdańsku (Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku), Opery Bałtyckiej w Gdańsku, Muzeum II Wojny Światowej, Teatru Miniatura) spotkaliśmy się PRZY WSPÓLNYM STOLE aby wymienić się doświadczeniami i zaplanować wspólne projekty.
• Kolejny raz zorganizowano konkurs na realizację projektów z zakresu edukacji kulturowej dla miejskich instytucje kultury, na który przeznaczono kwotę ¬100 tys. złotych. Tegoroczne priorytety konkursu obejmowały – edukację o Gdańsku, filmową, literacką, obywatelską i muzyczną. Wśród dofinansowanych projektów znalazła się propozycja Muzeum Gdańska – cykl wydarzeń edukacyjnych MIESZCZANIN ARTYSTĄ, realizowanych w oddziale muzeum w Domu Uphagena.

PROMOCJA PROGRAMU 

• W 2024 roku zrealizowano wiele inicjatyw i działań promocyjno – informacyjnych, aby założenia, działania programu projekty trafiły do jak największej grupy odbiorców.
• Stale aktualizowana jest platforma internetowa programu z kalendarzem działań edukacyjnych – www.edukacjadokultury.gdansk.pl Platforma adresowana jest zarówno do odbiorców programu (m.in. osób prywatnych – uczniów, rodziców, seniorów a także nauczycieli, animatorów, edukatorów, przewodników turystycznych), jak i jego twórców i realizatorów. Znajdują się tu treści dotyczące programu – jego założeń, współtwórców – realizatorów (baza EDK), ważnych wydarzeń i inicjatyw oraz materiały, inspiracje, dobre praktyki. Jednym z najważniejszych elementów platformy jest kalendarz działań i wydarzeń edukacyjnych w Gdańsku z podziałem, możliwością filtrowania wyszukiwarki – ze względu na datę, odbiorcę lub rodzaj działania edukacyjnego. Dzięki temu z platformy mogą korzystać zarówno odbiorcy indywidualni, jak i grupy zorganizowane w każdym wieku. W ramach dotacji sfinansowana została usługa stałej obsługi platformy internetowej oraz bieżącego serwisu.
W 2024 roku powstała nowa oprawa graficzna platformy, której wdrożenie zaplanowane jest na początek 2025 roku.

W ramach promocji programu w 2024 roku przedstawiciele biura EDK. GDAŃSK brali udział w wielu wydarzeniach konferencyjnych, szkoleniowych, współpracowano także przy organizacji konkursów:

Bez wątpienia to był owocny rok dla programu EDK. Gdańsk. O szczegółach przeczytacie w zakładce aktualności oraz na naszym Facebooku. Zaglądajcie tam koniecznie.

EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK – włącz się!

Podsumowanie 2023 r.

2023 rok był kolejnym rokiem formalnego funkcjonowania programu.

Program EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK jest oparty na dwóch filarach: edukacji i kulturze. Odpowiada na ciągłe zapotrzebowanie w systemie edukacji na wiedzę o sztuce, kulturze, historii współczesnej i dziedzictwie kulturowym. Służy rozwijaniu i pielęgnowaniu lokalnej tożsamości. Pozwala wzmacniać środowiska specjalistów zajmujących się edukacją kulturową. Jest też źródłem informacji  o wydarzeniach kulturalnych dla gdańszczanek i gdańszczan.

Działania wpisujące się w założenia programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK powinny spełniać cztery kluczowe kryteria:

• być otwarte na potrzeby i oczekiwania odbiorców,
• angażować uczestników,
• wspierać ich refleksyjność i krytyczne myślenie,
• pozwalać rozwijać kompetencje kulturowe i kulturalne.

EDK. GDAŃSK W GDAŃSKICH PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH – SZKOŁACH, PRZEDSZKOLACH ORAZ NA UNIWERSYTECIE

EDK. GDAŃSK W INSTYTUCJACH KULTURY

Wnioski zostały ocenione przez członków zespołu EDK. GDAŃSK, nauczycielki z Kreatywnej Pedagogiki – Małgorzatę Fijas, Magdalenę Janiszewską oraz Jolantę Sławińską – Ryszkę – starszą specjalistkę Centrum Komunikacji I PR Uniwersytetu Łódzkiego, koordynatorkę Łódzkiego Programu Edukacji Kulturalnej.

ORGANIZACJE POZARZĄDOWE W PROGRAMIE EDK. GDAŃSK

PROMOCJA I POPULARYZACJA ZAŁOŻEŃ, DZIAŁAŃ I PROJEKTÓW EDK. GDAŃSK

W 2023 podjęto wiele inicjatyw i działań promocyjno – popularyzatorskich, aby założenia, działania i realizowane w ramach programu projekty trafiły do jak największej grupy odbiorców.

KOLEJNA PUBLIKACJA EDK. GDAŃSK

W grudniu 2023 ukazała się kolejna publikacja – broszura edukacyjna, opracowana i wydana przez biuro programu EDK. GDAŃSK – „EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK. Inspiracje i pomysły jak prowadzić zajęcia z edukacji kulturalnej”. To zbiór 24 inspirujących, uniwersalnych ćwiczeń dla przedszkoli, szkół podstawowych i ponadpodstawowych, który w twórczy sposób wykorzystuje narzędzia kultury i sztuki, by rozwijać kompetencje kulturalne i kulturowe. Autorami ćwiczeń są gdańskie nauczycielki, w tym Ambasadorki programu EDK oraz edukatorki i edukatorzy z gdańskich i pomorskich instytucji  kultury. Wśród nich znaleźli się: Anna Czajka/Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Gdańsku/III Liceum Ogólnokształcące w Sopocie, Magdalena Janiszewska/XIX Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku, Joanna Nikulin-Stawińska/Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Gdańsku, Justyna Wołoszyk-Brzezińska/Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 8 w Gdańsku, Agnieszka Baaske  Gdańska/Galeria Miejska, Aleksandra Filipek/Opera Bałtycka w Gdańsku, Aleksandra Fronc/ Gdańska Galeria Miejska, Adam Gibki/Miejski Teatr Miniatura, Weronika Łucyk/Teatr Wybrzeże, Karolina Olszewska/Opera Bałtycka w Gdańsku, Agnieszka Piórkowska-Bogusławska/Europejskie Centrum Solidarności, Monika Tomczyk/Miejski Teatr Miniatura, Małgorzata Fijas/XIX Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku, Marta Jankowska/Szkoła Podstawowa nr 49 w Gdańsku/biuro programu EDK.

Publikacja powstała dzięki zaangażowaniu i współpracy wielu osób i jest doskonałym przykładem, że program EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK nie tylko fantastycznie się rozwija, łączy kolejne grupy realizatorów i odbiorców, ale przede wszystkim otwiera nowe przestrzenie współpracy edukacji i kultury.

Publikacja jest dostępna w formie elektronicznej na platformie programu oraz w wersji drukowanej.

Podsumowanie 2022 r.

W grudniu 2022 r. minął rok, odkąd Gdańsk dołączył do grupy polskich miast prowadzących własne programy edukacji do kultury, czyli edukacji wykorzystującej narzędzia kultury i sztuki, realizowanej we współpracy różnych miejskich podmiotów – przedszkoli, szkół, instytucji kultury, organizacji pozarządowych, grup nieformalnych i osób indywidualnych, artystów i edukatorów.

– Program EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK ma z jednej strony wzmocnić środowisko specjalistów zajmujących edukacją kulturową i kulturalną w Gdańsku, wskazując im metody, narzędzia, sposoby dla rozwijania talentów i umiejętności do kreatywnego tworzenia, z drugiej ma ułatwić mieszkańcom dostęp do szerokiej oferty edukacyjnej, w której najważniejszymi wartościami są: krytyczne myślenie, współpraca, uważność na drugiego człowieka, odmienność kulturowa i szacunek wyborów. Pierwszy rok działania programu pokazał jak ważna jest współpraca pomiędzy placówkami oświatowymi i instytucjami kultury, a w szczególności stałe poszerzanie wiedzy o Gdańsku, o naszej wspólnocie, o wielokulturowej historii naszego miasta – mówi Celina Zboromirska-Bieńczak koordynatorka programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK.

EDK. GDAŃSK to ludzie

Zespół Koordynacyjny ds. Edukacji do Kultury tworzą: Monika Chabior – Zastępczyni Prezydenta ds. rozwoju społecznego i równego traktowania – Przewodnicząca Zespołu, Barbara Frydrych – dyrektorka Biura Prezydenta ds. Kultury, Grzegorz Kryger – zastępca dyrektora ds. edukacji Wydziału Rozwoju Społecznego, Aleksandra Szymańska – przedstawiciel Instytutu Kultury Miejskiej, Monika Dylewska-Libera – przedstawiciel Gdańskiego Archipelagu Kultury oraz Celina Zboromirska-Bieńczak – koordynatorka programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK.

Na co dzień w biurze programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK działa zespół roboczy, koordynowany przez Celinę Zboromirską-Bieńczak, który tworzą: Adam Gibki, Marta Jankowska, Monika Tomczyk i Anna Żukowska.

EDK. GDAŃSK – dowiedz się więcej

Założenia programu, aktualności, informacje o ofercie edukacyjnej gdańskich instytucji kultury, wartościowe materiały edukacyjne, to tylko część z tego, co możecie znaleźć na stronie edukacjadokultury.gdansk.pl. By być na bieżąco, warto też zaglądać na profil facebookowy programu.

Od maja trwały prace nad stworzeniem internetowej platformy wydarzeń, która zbiera ofertę zajęć i wydarzeń edukacji kulturowej z gdańskich instytucji kultury organizacji pozarządowych i podmiotów prywatnych. Inaugurację portalu odbyła się w lutym 2023 r.

Za nami rok intensywnych działań

– Zorganizowaliśmy warsztaty i spotkania dla osób zajmujących się edukacją do kultury, trwał pilotaż programu w szkołach, ogłosiliśmy konkurs grantowy dla organizacji pozarządowych i aktywnie współpracowaliśmy z instytucjami kultury, a to nadal nie wszystko – wylicza Anna Żukowska z biura programu EDK. GDAŃSK. Przekonajcie się sami, co działo się w EDK. GDAŃSK w 2022 roku.

Gdańskie przedszkolaki zmieniają świat

Na przełomie marca i kwietnia gdańskie przedszkolaki wzięły udział w przygotowanym przez zespół EDK. GDAŃSK konkursie plastycznym „Ahoj, piraci!”. Zwycięskie przedszkola (10 placówek) otrzymały niezwykłą nagrodę – zespół Miejskiego Teatru Miniatura zagrał u nich spektakl „Piraci dobrej roboty” połączony z twórczymi warsztatami prowadzonymi przez aktorów.

Udział w konkursie pozwolił małym uczestnikom rozwijać ich kompetencje: empatię, zaangażowanie społeczne, kreatywność i wyobraźnię. Wspólne działanie pozwoliło także na integrację grupy.

„Piraci dobrej roboty” to specjalny projekt teatralny, dzięki któremu gdańskie przedszkolaki i uczniowie pierwszych klas szkoły podstawowej zapoznawały się z biblioteką i jej księgozbiorem.Wystawa prac pokonkursowych odbyła się w czerwcu, w gmachu Gdańskiej Biblioteki PAN.

Wszystkie te działania były częścią obchodów 425-lecia nieprzerwanego istnienia Biblioteki Gdańskiej.

EDK. GDAŃSK w szkołach – to działa!

– Już w grudniu 2021 roku rozpoczęły się cykliczne, comiesięczne spotkania nauczycielek i nauczycieli zaangażowanych w pilotaż programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK w szkołach, które trwały do maja 2022 roku. Uczestnicy spotkań poznawali scenariusze zajęć. Materiały te, stworzone przez zespół ekspercki,  obejmują dziesięć obszarów tematycznych: historia Gdańska, architektura, literatura, film, teatr, animacja kultury, sztuki plastyczne/wizualne, muzyka, fotografia i taniec. W czasie pilotażu były one testowane w szkołach, rozwijane o nowe aktywności, a realizatorzy dzielili się informacjami zwrotnymi na ich temat ­– mówi Marta Jankowska z biura programu EDK. GDAŃSK.

W maju, w Europejskim Centrum Solidarności, braliśmy udział w dwudniowej konferencji szkolnej „Szkołą Zrównoważonego Rozwoju”, podczas której uczniowie, nauczyciele, rodzice oraz przedstawiciele instytucji miejskich dzieli się swoimi doświadczeniami.

4 czerwca, w trakcie obchodów Święta Wolności i Solidarności, zespół biura EDUKACJI DO KULTURY. GDAŃSK współtworzył Strefę Społeczną przy Europejskim Centrum Solidarności, reprezentantów bura programu można było spotkać w namiocie UCZENIE W DZIAŁANIU. Była to okazja do sieciowania i rozmów o kulturze z mieszkankami i mieszkańcami Gdańska.

Tuż po zakończeniu roku szkolnego, w Teatrze Miniatura, odbyło się Gdańskie Forum Edukacyjne, podczas któregopodsumowaliśmy pilotaż programu EDK. GDAŃSK. Był on realizowany w 15 szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, przez 30 nauczycieli i nauczycielki zaangażowanych w te działania. W lekcjach prowadzonych na podstawie scenariuszy zajęć EDK. GDAŃSK wzięło udział pond 1000 gdańskich uczennic i uczniów.

Podczas Gdańskiego Forum Edukacyjnego zostały również wypracowane trzy gdańskie priorytety edukacyjne na rok szkolny 2022/2023, jeden z nich – kultura, jako środek wyrazu, rozwoju i porozumienia – bezpośrednio nawiązuje do założeń programu EDK. GDAŃSK. Priorytety zostały oficjalnie ogłoszone przez wiceprezydentkę Gdańska Monikę Chabior 26 sierpnia podczas inauguracji roku szkolnego 2022 /2023, spotkania dla gdańskich dyrektorów i dyrektorek, w którym uczestniczyła też reprezentacja biura programu EDK. GDAŃSK.

We wrześniu opublikowaliśmy na naszej stronie internetowej oraz na Gdańskiej Platformie Edukacyjnej 16 (testowanych w czasie pilotażu) scenariuszy lekcji dla wszystkich nauczycieli i nauczycielek z gdańskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych. testowanych w czasie pilotażu programu. To gotowe pomysły na twórcze zajęcia, które może poprowadzić każdy nauczyciel, zarówno podczas lekcji przedmiotowych, jak i godzin wychowawczych. Można je pobrać z zakładki Materiały” na naszej stronie edukacjadokultury.gdansk.pl

EDK. GDAŃSK i Kreatywna Pedagogika

O możliwościach jakie daje nauczycielom i nauczycielkom program EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK można było usłyszeć podczas inauguracji IX sezonu Kreatywnej Pedagogiki – wrześniowej konferencji „Bez tabu. O czym się nie mówi w szkole. Edukacja, prawo. Zdrowie”, która odbyła się w Europejskim Centrum Solidarności.

Nauczyciele klas IV-VIII mieli okazję uczestniczyć w spotkaniu „Kulturalna klasa, czyli dlaczego warto włączyć się do programu EDUKACJA DO KULTURY.GDAŃSK”, poprowadzonym przez Martę Jankowską, z kolei nauczyciele ze szkół ponadpodstawowych w prelekcji Justyny Wołoszyk-Brzezińskiej „Działam, uczę się, tworzę – czyli EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK w praktyce”.

– W październiku połączyliśmy siły z Kreatywną Pedagogiką. Pojawiła się nowa grupa „EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK” działająca w ramach projektu Kreatywna Pedagogika. Należą do niej nauczyciele wszystkich poziomów edukacyjnych – od przedszkola, poprzez szkoły podstawowe, aż po szkoły średnie. Podczas spotkań uczestnicy wymieniają się inspiracjami do twórczych działań, poznają konkretne narzędzia i materiały przydatne do pracy z dziećmi i młodzieżą, dzielą się doświadczeniami, rekomendują ciekawe wydarzenia na kulturalnej mapie Gdańska, a nawet tworzą materiały edukacyjne –  mówi Marta Jankowska z bura programu EDK. GDAŃSK, która prowadzi spotkania dla nauczycieli.

W spotkaniach, które są kontynuowne w 2023 r., uczestniczą też przedstawiciele instytucji kultury. W listopadzie o różnorodnych możliwościach jakie przedszkolom i szkołom oferuje Teatr Wybrzeże, mówiła specjalistka ds. edukacji Weronika Łucyk. Z kolei w  grudniu na spotkaniu pojawiła się Monika Kryger kierowniczka działu edukacji i obsługi ruchu turystycznego Muzeum Gdańska, która opowiedziała o bogatej ofercie tej instytucji.

EDK. GDAŃSK na Uniwersytecie Gdańskim

W ramach programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK współpracujemy z gdańskimi uczelniami wyższymi, m.in. realizujemy program edukacji filmowej z Centrum Filmowym Uniwersytet Gdański. W listopadzie i grudniu odbyły się warsztaty scenariuszowe, które poprowadził Maciej Słowiński autor bloga Przygody scenarzysty. W zajęciach brały udział klasy z XV Liceum Ogólnokształcące im. Zjednoczonej Europy.

Organizacje pozarządowe w programie EDK. GDAŃSK

W czerwcu rozstrzygnięto otwarty konkurs ofert dla organizacji pozarządowych na działania z zakresu Edukacji do Kultury 2022, w wyniku którego gdańskie ngo’sy przeprowadziły siedem projektów skierowanych do dzieci, młodzieży i osób dorosłych. Fundacja Wspólnota Gdańska, w ramach Akademii Sztuki Trzeciego Wieku, zorganizowała wykłady o sztuce współczesnej, wizyty w galeriach sztuki i muzeach w Gdańsku i Sopocie, warsztaty plastyczno-literackie. Stowarzyszenie PROM Kultura poprowadził w Bibliotece Manhattan spotkania warsztatowe wokół filozofii. Pozostałe organizacje, które realizowały projektu w ramach konkursu to: Fundacja Fala Nowej Kultury („Sztuka wspólnoty” – seria warsztatów), Fundacja Czeka Na Nas Świat (projekt „Odkrywamy Gdańsk”), Stowarzyszenie Praktyków Dramy Stop-Klatka („Biblijna historia Gdańska – warsztaty bibliodramatyczne”), Stowarzyszenie „dla Siedlec” (projekt „Być chlebem”) oraz Stowarzyszenie „WAGA” (projekt „Kulturka”).

W październiku odbyło się spotkanie dla przedstawicieli gdańskich organizacji pozarządowych, zainicjowane przez biuro programu EDK. GDAŃSK. Była to okazja do rozmów o programie EDK. GDAŃSK, ale także o strategii grantowej miasta na konkursy w zakresie wydarzeń kulturalnych oraz o potrzebach gdańskich ngosów.

Instytucje kultury w programie EDK. GDAŃSK

W kwietniu niemal 30 edukatorek i edukatorów tworzący na co dzień gdańską ofertę edukacyjną w instytucjach kultury spotkało się na żywo w ramach działań EDK. GDAŃSK. Była to inauguracja cyklicznych spotkań, czas twórczej integracji, lepszego poznawania programu, dzielenia się refleksjami, wskazywania potrzeb i rozwoju. Pierwsze spotkanie odbyło się w Miejskim Teatrze Miniatura.

W maju odbyło się kolejne spotkanie. Tym razem w GAK Stacji Orunia. Uczestnicy spotkania opowiadali o inicjatywach szczególnie ważnych dla ich instytucji, dzieli się pomysłami, spostrzeżeniami, a także wskazywali problemy. Zastanawiali się jak najlepiej rozwijać swoje działania edukacyjne, szczególnie w kontekście współpracy ze szkołami, także tej związanej z pilotażem programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK.

W czerwcu w Europejskim Centrum Solidarności, w ramach cyklicznych spotkań, edukatorki i edukatorzy z gdańskich instytucji kultury wzięli udział w warsztatach prowadzonych przez Jolę Sławińską-Ryszkę oraz Piotra Knasia, podczas których poznawali dobre praktyki edukacji kulturowej z Krakowa i Łodzi, miast mających już duże doświadczenie w tym obszarze.

Lato to doskonały czas na realizację kulturalnych inicjatyw, z których mogą korzystać  mieszkańcy i mieszkanki Gdańska. Dzięki Mobilnemu Domowi Kultury (Gdański Archipelag Kultury) nie brakowało okazji do wyjątkowych spotykań, wpisujących się w działania z zakresu edukacji do kultury. W tym roku odbywały się one w różnych dzielnicach Gdańska: Ossowej, Kokoszkach, Pieckach-Migowie, Jasieniu, Oruni i Ujeścisku-Łostowicach. A ich hasłem przewodnim była wspólnota.

W listopadzie rozstrzygnięto konkurs na realizację projektów z zakresu edukacji kulturowej przez gdańskie instytucje kultury. Dofinansowanie zdobyło pięć instytucji, które zrealizowały projekty z zakresu edukacji kulturowej w Gdańsku dla mieszkanek i mieszkańców miasta, w szczególności obejmujące edukację o Gdańsku, edukację filmową i edukację literacką. Były to: „Almanach Legend Gdańskich” – spacery, słuchowiska i warsztaty dla całych rodzin (Gdańska Galeria Miejska), „Brakująca połowa gdańskich dziejów. Cykl warsztatów herstorycznych” ­– warsztaty dla nauczycielek i nauczycieli (Instytut Kultury Miejskiej), „Jak powstaje film?” – warsztaty dla szkół ponadpodstawowych (Gdański Archipelag Kultury), „Święto Animacji w ŁAŹNI” – warsztaty z tworzenia animacji poklatkowej gdańskich szkół podstawowych (CENTRUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ ŁAŹNIA) oraz „Kultura XVIII-wiecznego Gdańska” – spotkania dla rodzin (Muzeum Gdańska). Wszystkie te działania zostały wybrane w ramach naboru ofert na realizację projektów z zakresu edukacji kulturowej w Gdańsku dla mieszkanek i mieszkańców miasta, w szczególności obejmujących edukację o Gdańsku, edukację filmową i edukację literacką.

Włącz się!

– Program EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK ma już rok. Bez wątpienia był to bardzo owocny czas. Czas wsłuchiwania się w potrzeby, rozmów, wspólnych działań, sieciowania, rozwijania kompetencji.  Przedszkola, szkoły, instytucje kultury, organizacje pozarządowe, to nadal nie wszyscy z naszych partnerów. EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK to program, w którym stawiamy na współpracę i to przynosi efekty – mówi Celina Zboromirska-Bieńczak koordynatorka programu EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK.

EDUKACJA DO KULTURY. GDAŃSK to działa! Włącz się!